In het afgelopen jaar hebben we U laten lezen over allerlei zaken die met het verleden van Goirle te maken hebben en vaak nog doorwerken in het heden. Om de herinnering nog even naar boven te halen: We vertelden U het e.e.a. over onze vrijwilligers en ons archief. Ons archief (info, foto’s en bidprentjes) waarin zeer veel over ons dorp te vinden is en dat door elke Goirlenaar te gebruiken is op ons heemadres (U kunt dus geen stukken lenen uit het archief en mee naar huis nemen).
Ook over het ontstaan van de Ballenfrutter en hoe oud de verschillende scholen in ons dorp zijn/waren. Opvallend hierbij is dat alle schoolnamen en gebouwen die er in 1950 waren weer verdwenen zijn. Hoe snel gaat de tijd!
Onderwerpen die het dorp betroffen waren o.a. de Sint Janskerk, het openluchttheater, het Smiske, het Molenpark, de groei van Goirle en de daarbij horende straatnaambordjes zonder ondertitels (weet U nu waarom Ralph Bunche, Pater Pire, Tobias Asser, Martin Luther King en Henri Dunant een straatnaam kregen?). Aan de nieuwe tijd besteedden we aandacht met de nieuwe woonwijk Van Besouw.
Maar zouden er nog meer onderwerpen zijn die de moeite van het uitzoeken waard zijn en daar dan over publiceren? Ja hoor, dat doen we al sinds jaar en dag (1981!) en om maar enkele voorbeelden te geven:
Het vervoer binnen Goirle
Natuurlijk zijn we allemaal op de hoogte van de Spoorbaan. Maar hoe komt Goirle aan dis straatnaam? Over het traject Tilburg-Turnhout reed destijds het Bels Lijntje, een spoorverbinding tussen Nederland en België. Deze had een aftakking gekregen naar Goirle, mede na druk van onze industriëlen die op die manier hun producten sneller naar elders konden vervoeren. Daarom vinden we net naast het fietstunneltje bij De Hellen ook nog de zandweg “Oude Spoorbaan”.
Ook hadden we een tramverbinding tussen Tilburg en Weelde die via de Tilburgseweg en het Kerklaantje richting Hilvarenbeek ging. Naast de Sint Janskerk reed deze tram rechtdoor waardoor we dat weggetje ook vaak Trambaan noemen.
Verenigingen (o.a. sport) binnen Goirle
Vertellend over sport kunnen we VOAB en GSBW gerust overslaan want daar weet U alles al van. Maar kent U voetbalvereniging Wilhelmina, handbooggezelschap “De Rozenjacht”, motorsportclub “De Valk”, het wielerbaantje achter het café van Bet de Vries, de zandbanen waarop o.a. Harrie Ketelaars vele triomfen vierde. En natuurlijk niet te vergeten de busladingen Tilburgers die in het verre verleden kwamen schaatsen op ons Bankven. Vele sportverenigingen zijn er geweest die niet meer bestaan: ze zijn opgegaan in andere verenigingen of gewoon gestopt waarbij de Tweede Wereldoorlog een grote spelbreker geweest is.
Vele andere verenigingen waren de kaartverenigingen, vogelverenigingen, konijnenvereniging, geitenvereniging en op landbouwgebied o.a. de Jonge Boerenstand en de Boerinnenbond. Allemaal verenigingen waar velen bij aangesloten waren en zich thuis voelden. Ook op cultureel zat je in Goirle goed bij de diverse toneelverenigingen als Roomsch Kunstgenot, de Lekenspelers, Nieuw Toneel en om te zingen sloot men zich vaak aan bij een van de kerkkoren.
Twee van de oudste nog levende verenigingen zijn onze harmonie “Oefening en Uitspanning” die al in 1877 of 1878 (daar zijn ze nooit precies achter gekomen) en loterijvereniging “De Twaalf Apostelen” uit 1883, een vereniging van 12 leden, vaak van vader op zoon overgaand, die een staatslot kochten en na de prijsuitreiking (meestal geen prijs) een avond gezellig doorbrachten met een drankje, kaartspel en biljart. Deze opsomming zal niet compleet zijn dus verenigingsbestuurders en leden van niet genoemde verenigingen en clubs: SORRY!
Jeugdwerk en jeugdzorg in Goirle
In het verleden was er voor de jeugd niet zo heel veel te doen: ze zorgden voor hun eigen plezier met hun kinderspelletjes. Later, vooral na de oorlog, kwam het jeugdwerk op na het geruchtmakende onderzoek dat het met het welzijn van de Goirlenaar na de oorlog niet zo best gesteld was.
Via de fraters kwam er van alles op gang, denken we vooral aan de Instuif, de tafeltennisvereniging en buiten de fraters om de scouting. Later mochten kinderen vanaf 12 jaar lid worden van een voetbalvereniging en nu is de keus zo groot dat ze niet weten wat ze willen.
De textielindustrie en zijn invloed in Goirle
Dat Goirle een textieldorp was hoef je niemand meer te vertellen: de getuigenissen zijn overal nog zichtbaar: de grote schoorstenen (bij Van Besouw en bij Van Puijenbroek), de restanten van fabrieken (daar zitten nu o.a. de hobbysoos en repaircafé in), de verhalen van de oud- textielfabrieksarbeiders/sters. Ook in de straatnaamgeving is de textiel terug te vinden in de Weverstraat, Vollerstraat, Spinnerijstraat, Weefraam, Scheerspoel en laatst het Havepplein. Er waren nogal wat textielfabrieken in ons dorp die U niet meer kent. In ons textielmuseumpje zijn ze op een plattegrond allemaal aangegeven: meer dan 10!
Samenvattend
Onze artikelenreeks vulde voor menigeen een gaatje in hun herinnering weer op, voor anderen was het een “dat-wist-ik-helemaal-niet” ervaring. We hopen dat U ervan genoten hebt. Wilt U meer weten dan weet U ons hopelijk te vinden.
Alleen met Uw hulp en medewerking (handjes en kennis) kunnen we de volgende 75 jaar volmaken.